Triệu chứng của nhồi máu não xuất hiện đột ngột, tiến triển trong vài giờ đến vài ngày và còn tùy thuộc vào vị trí não bị tổn thương.

Người bệnh có các biểu hiện nhồi máu não nhẹ thoáng qua như tê yếu chân tay, nửa người cho đến những triệu chứng thần kinh khu trú như liệt các chi, bán thân bất toại, hôn mê. Trong đó, hiện tượng nhồi máu não điển hình nhất là đau đầu, buồn nôn, liệt nửa người, nói khó.

1. Nhận biết những dấu hiệu nhồi máu não sớm

Một số dấu hiệu nhồi máu não sớm được phát hiện qua 04 tiêu chí của FAST, đó là viết tắt của:

  • F – Face (mặt): Nếu nghi ngờ người nhà bị nhồi máu não, yêu cầu họ cười hoặc nhe răng để thấy một bên mặt không cử động được.
  • A – Arm (cánh tay): Một bên cánh tay yếu hơn bên còn lại khi đồng thời giơ hai tay qua đầu.
  • S – Speech (lời nói): Khó diễn đạt ngôn từ, nói líu lưỡi, ngọng nghịu hoặc câm lặng.
  • T – Time (thời gian): Nếu bệnh nhân có các hiện tượng nhồi máu não như trên, cần lập tức đưa đi cấp cứu y tế ngay. Tính từ thời điểm bắt đầu xuất hiện triệu chứng, trong vòng 3 – 4 giờ đồng hồ là “thời gian vàng” để quyết định sự sống của người bệnh, nếu chậm trễ điều trị thì nguy cơ tử vong hoặc di chứng sau bệnh càng cao.

2. Triệu chứng lâm sàng của bệnh nhồi máu não

Đau đầu

Đau đầu là dấu hiệu đầu tiên của bệnh nhồi máu não sớm mà bất cứ bệnh nhân nào cũng gặp phải. Ban đầu là cảm giác đau nhức đầu nhẹ tại một vùng nhất định, theo thời gian cơn đau trở nên dữ dội và lan tỏa khắp đầu, nhất là khi suy nghĩ căng thẳng, di chuyển hoặc thay đổi tư thế đột ngột.

Rối loạn ý thức

Bệnh nhân nhồi máu não có biểu hiện nhớ quên bất thường, kém minh mẫn, giảm tập trung, mất khả năng ghi nhớ và tiếp thu thông tin,… khiến cho kết quả học tập, làm việc không được hiệu quả.

Rối loạn cơ tròn kiểu trung ương

Một trong những triệu chứng bệnh nhồi máu não là bị suy giảm hoặc mất  khả năng kiểm soát nhu cầu đại tiểu tiện như bị bí tiểu, đái dầm hoặc táo bón.

Người có rối loạn cơ tròn bàng quang không cảm thấy buồn tiểu hoặc đi tiểu không hết nên bàng quang luôn trong trạng thái căng tức (bí tiểu); không thể điều khiển hành vi tiểu tiện như ý muốn, nước tiểu tự động thải ra khi cười, ho, hắt hơi (đái dầm). Trường hợp bị rối loạn cơ tròn hậu môn thì bệnh nhân không đi tiêu được trong nhiều ngày liên tục, bị đầy bụng, ấm ách, dẫn đến viêm loét ruột (táo bón).

Rối loạn thần kinh thực vật 

Triệu chứng bệnh nhồi máu não có thể biểu hiện qua một số các rối loạn thần kinh thực vật trong hệ tim mạch, hệ bài tiết, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa,… như chóng mặt, choáng váng, hồi hộp, khó thở, hụt hơi, nhịp tim nhanh hoặc chậm, huyết áp thay đổi, đau thắt ngực, rối loạn tiết mồ hôi ảnh hưởng đến thân nhiệt nóng lạnh thất thường, ăn uống không ngon miệng…

Cơ thể co giật

Co giật vừa là triệu chứng nhồi máu não, vừa là di chứng sau bệnh. Khi bị co giật toàn thân, các cơ bắp co thắt lại, ngứa ran, run rẩy, mất ý thức, mất cảm nhận về âm thanh và mùi vị xung quanh, dễ kích động, tiểu tiện không tự chủ.

Rối loạn tâm thần

Bệnh nhân thiếu máu não có tính tình thất thường, dễ cáu gắt, lo lắng, buồn rầu, bị kích động hoặc thờ ơ với những sự vật, sự việc xung quanh.

Hội chứng màng não 

Bao gồm một số biểu hiện như đau đầu, nôn, táo bón, cứng gáy, nằm tư thế cò súng, Kernig, dấu hiệu Brudzinski.

3. Triệu chứng bệnh nhồi máu não theo động mạch bị tổn thương

Tổn thương động mạch cảnh trong

Động mạch cảnh trong phụ trách cung cấp máu cho ⅔ trước của bán cầu đại não. Bao gồm một số ngành bên quan trọng là động mạch mắt và một số ngành bên nhỏ cho dây thần kinh sinh ba, màng não, tuyến yên, tai giữa.

Triệu chứng nhồi máu não do hội chứng động mạch cảnh trong điển hình như:

  • Mất thị lực thoáng qua, đột ngột ở một mắt, cùng bên động mạch bị tổn thương.
  • Giảm áp lực võng mạc trung tâm, không thấy động mạch cảnh đập tại chỗ tắc nghẽn hoặc nghe thấy tiếng thổi trên chỗ tắc.
  • Liệt nửa người đối bên (liệt trung ương).

Tổn thương động mạch não trước

Động mạch não trước là một trong bốn ngành tận của động mạch cảnh trong. Tắc phần xa của động mạch não trước đến chỗ nối với động mạch thông trước gây ra yếu và mất cảm giác vỏ não ở chân đối bên, đôi khi yếu nhẹ tay đặc biệt ở gốc.

Triệu chứng của nhồi máu não do tổn thương động mạch não trước biểu hiện như sau:

  • Liệt nửa người bên đối diện tổn thương.
  • Mất sử dụng động tác nửa người bên trái.
  • Rối loạn cơ vòng gây tiểu tiện không tự chủ.

Tổn thương động mạch não giữa

Khi tổn thương ở gốc động mạch não giữa thì triệu chứng nhồi máu não rất nghiêm trọng như liệt, mất cảm giác nửa thân người bên đối diện tổn thương, bán manh đồng danh với đầu và hai mắt nhìn về bên tổn thương, rối loạn ý thức, ngôn ngữ.

Khi tổn thương nhánh nông thì triệu chứng bệnh nhồi máu não gồm có liệt không đồng đều nửa bên đối diện và mất cảm giác ở mặt, tay và đôi khi là ở chân.

Khi tổn thương nhánh sâu động mạch não giữa, bệnh nhân nhồi máu não có hiện tượng liệt nửa người đồng đều bên đối diện nhưng không kèm theo rối loạn cảm giác, khó diễn đạt ngôn ngữ.

Khi tổn thương động mạch não giữa bán cầu trội, triệu chứng của nhồi máu não là rối loạn ngôn ngữ vận động hoặc ngôn ngữ giác quan, giảm nhận thức.

Tổn thương động mạch màng mạch trước

Động mạch màng mạch trước cũng là một trong bốn ngành tận của động mạch cảnh trong. Khi gặp hội chứng tổn thương động mạch màng mạch trước, biểu hiện nhồi máu não như sau:

  • Liệt đồng đều và mất cảm giác nửa người kiểu đồi thị.
  • Bán manh đồng danh với đầu và hai mắt nhìn về bên tổn thương.
  • Tăng trương lực cơ.
  • Rối loạn thần kinh thực vật nửa người bên đối diện.
  • Không có rối loạn ngôn ngữ.

Tổn thương động mạch đốt sống thân nền 

Triệu chứng lâm sàng của nhồi máu não rất nặng nề nếu tổn thương toàn bộ động mạch đốt sống thân nền. Cụ thể là rối loạn trương lực cơ, hôn mê từ nhẹ đến nặng, duỗi cứng mất não, rối loạn thần kinh thực vật nặng, liệt các dây thần kinh số VII, IX, XI, XII.

Trong trường hợp tổn thương động mạch đốt sống thân nền không toàn bộ sẽ gây ra triệu chứng của liệt tứ chi trung ương, liệt các dây thần kinh sọ ngoại vi cả hai bên.

Ngoài ra, nhồi máu não dù ở động mạch cảnh trong hay động mạch đốt sống thân nền đều có thể gây hôn mê. Do đó, bất tỉnh hôn mê cũng là một biểu hiện nặng của nhồi máu não.

Có thể thấy, triệu chứng của nhồi máu não rất khác nhau và biểu hiện bệnh tương ứng với vùng não bị tổn thương. Có đến 70 – 80% trường hợp tai biến đột quỵ ở thể nhồi máu não nhưng bệnh có khả năng chữa khỏi cao nếu các bác nhận ra những dấu hiệu nhồi máu não sớm và xử lý kịp thời.

Mọi vấn đề cần giải đáp về nguyên nhân, triệu chứng của nhồi máu não, các bác hãy nhanh tay nhấc điện thoại gọi đến Lương y Nguyễn Qúy Thanh theo số 0901.70.55.66, hoặc tham khảo website www.ancungtruchoan.com.vn với đầy đủ thông tin cần biết về bệnh thiếu máu não gây tai biến, đột quỵ.

Xem thêm: Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nhồi máu não