Có nhiều nguyên nhân dẫn đến xuất huyết não, trong đó chủ yếu là huyết áp cao và những bất thường của mạch máu. Nếu không loại trừ sớm các nguyên nhân gây bệnh thì nguy cơ xuất huyết não do vỡ mạch máu đột ngột, máu chảy tràn vào các tổ chức và làm tổn thương não sẽ ở mức cao.
Bài viết sau xin được cắt nghĩa cụ thể những lý do tại sao bị xuất huyết não, cách điều trị và phòng ngừa bệnh xuất huyết não để tăng cơ hội sống lâu cũng như giảm thiểu rủi ro tàn tật.
1. Nguyên nhân xuất huyết não là gì?
1.1. Tăng huyết áp động mạch
Bệnh tăng huyết áp là nguyên nhân chính gây xuất huyết não ở người cao tuổi.
Như ta đã biết, huyết áp là áp lực lưu thông máu lên thành động mạch trên đường máu đi từ tim đến nuôi dưỡng các mô trong cơ thể. Hay nói cách khác, chính lực co bóp của tim và sức cản của thành động mạch đã tạo nên huyết áp.
Nếu huyết áp không được kiểm soát sẽ dễ tăng cao quá mức, tạo ra một áp lực lớn quá sức chịu đựng của thành động mạch, khi đó có thể gây vỡ mạch và dẫn đến xuất huyết não. Nên duy trì chỉ số huyết áp ổn định là <140/90 mmHg hoặc ở mức tối ưu là <120/80 mmHg.
1.2. Dị dạng mạch máu não
Là hiện tượng nối thông bất thường giữa động mạch và tĩnh mạch mà không qua các mao mạch làm trung gian.
Do đó, máu lưu thông trong mạch sẽ chảy rất nhanh với áp suất cao từ động mạch đến tĩnh mạch mà không bị chậm lại bởi hệ thống mao mạch, khiến cho các mô bao quanh không đủ thời gian hấp thụ oxy từ máu, mô não suy yếu dần và chết đi. Đồng thời, động và tĩnh mạch bị dị dạng thường trở nên mỏng hoặc yếu, dễ gây vỡ mạch và dẫn đến xuất huyết não.
Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính của bệnh xuất huyết não ở người trẻ (từ 45 tuổi trở xuống) và hết sức nguy hiểm. Do bệnh có tính chất bẩm sinh (xuất hiện từ tuần thứ 4-8 của thai nhi) và tồn tại lâu trong não với triệu chứng mờ nhạt hoặc không có triệu chứng cho đến khi phát hiện chảy máu não ở giai đoạn muộn.
1.3. Vỡ túi phình động mạch não
Ở những vị trí thành mạch bị mỏng hoặc suy yếu (có thể là hệ quả của dị dạng mạch máu) sẽ phình ra thành một túi nhỏ chứa đầy máu. Túi phình phát triển to dần trong não theo thời gian, đến một độ căng nhất định sẽ vỡ ra và gây xuất huyết não.
1.4. Chấn thương đầu
Não là một chất sệt lơ lửng trong một biển dịch não tủy và được bao bọc trong khung xương của hộp sọ.
Dịch não tủy có vai trò đỡ lấy phần não và giảm sóc trong những cử động nhanh của đầu, còn hộp sọ có mặt ngoài bằng phẳng nhưng bên trong gồ ghề nên rất dễ làm tổn thương đến não bộ trong những trường hợp chấn thương ở đầu hoặc gần đầu (do bộ não bị bật lên và nảy lại vào cấu trúc xương trong hộp sọ).
Các chấn thương vùng đầu có thể xảy ra sau một vụ tai nạn giao thông, tai nạn lao động, vận động thể lực quá mức hoặc hành vi bạo lực. Những tác nhân này sẽ khiến cho hộp sọ bị nứt vỡ hoặc bị đâm xuyên, từ đó dẫn đến chứng phù não hay xuất huyết não nghiêm trọng.
1.5. Mạch máu dạng bột
Đây là một căn bệnh có sự thoái hóa tiểu động mạch do chất dạng tinh bột lắng đọng trong thành các động mạch não hoặc những tổ chức của bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể.
Khi bị mạch máu dạng bột, người bệnh xuất hiện một nhóm protein bị dị dạng về cấu trúc có tên là Amyloid. Loại protein này không thể tương tác với những protein bình thường khác nên dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh lý khác nhau (như sa sút trí tuệ, parkinson, viêm khớp, tiểu đường tuýp 2,…).
Đặc biệt, loại protein Amyloid có tên Cystatin sẽ thẩm thấu vào thành mạch máu và dần dần hủy hoại thành động mạch não. Theo thời gian thành mạch không thể chịu được áp lực lưu thông máu nên bị vỡ ra, đây chính là nguyên nhân dẫn đến tai biến xuất huyết não.
1.6. Rối loạn quá trình đông máu
Còn gọi là hội chứng máu chảy không đông do sự thiếu hụt các yếu tố đông máu hoặc protein trong máu. Với người bình thường sẽ có cơ chế cầm máu tự nhiên bởi sự tạo thành các cục máu đông bao quanh vết thương, nhưng với người bị rối loạn đông máu thì máu chảy liên tục và khó cầm lại.
Rối loạn đông máu được xem là một trong số những nguyên nhân gây đột quỵ xuất huyết não do hiện tượng máu chảy ồ ạt khi nội mạc mạch máu có tổn thương và gây chèn ép lên các tổ chức xung quanh não.
1.7. Một số nguyên nhân khác của bệnh xuất huyết não
- Tiền sử bị bệnh béo phì, cholesterol trong máu cao
- Xơ vữa động mạch, huyết khối từ tim di chuyển lên não
- Mắc bệnh lý về gan, khối u trong não
- Ít vận động cơ thể
- Hút thuốc lá, nghiện rượu, lạm dụng các chất kích thích kéo dài
- Làm việc nhiều giờ dưới trời nắng nóng và bị sốc nhiệt
- Mang thai và sinh nở (như sản giật, bệnh mạch máu sau sinh,…)
- Trẻ sơ sinh thiếu tháng, thiếu vitamin K.
2. Triệu chứng của xuất huyết não là gì?
Biểu hiện của đột quỵ xuất huyết não thường đột ngột và dữ dội, bao gồm:
- Đau đầu dữ dội
- Chân tay bủn rủn, tê liệt một bên cánh tay hoặc chân
- Liệt cơ mặt, miệng méo
- Nói không rõ tiếng, không hiểu lời người khác nói
- Rối loạn nuốt, dễ sặc, có vị lạ trong miệng
- Mất thăng bằng, dễ ngã quỵ về một bên
- Đầu óc lú lẫn, mất tỉnh táo, đột nhiên quên hết mọi chuyện
- Buồn nôn, ói mửa
- Cơ thể vã mồ hôi, đại tiểu tiện không tự chủ
- Cứng cổ, co giật, động kinh
- Bất tỉnh hoặc mê sảng,…
3. Cách điều trị và phòng ngừa bệnh xuất huyết não
3.1. Điều trị xuất huyết não
Thời gian của người bệnh xuất huyết não được tính bằng phút nên cần cấp cứu điều trị khẩn cấp để giúp khối máu tụ trong não bớt lan rộng.
Nếu người bị xuất huyết não do nguyên nhân tăng huyết áp động mạch, bác sĩ sẽ dùng thuốc chống lo âu để kiểm soát huyết áp, hạ trị số huyết áp xuống mức hợp lý nhất và giảm chảy máu thêm.
Nếu xuất huyết não nguyên nhân dị dạng mạch máu, bác sĩ sẽ áp dụng một số phương pháp khác nhau như can thiệp nội mạch gây tắc búi dị dạng, phẫu thuật lấy dị dạng, xạ trị gamma knife. Mục tiêu quan trọng nhất là dự phòng xuất huyết não do vỡ hoặc tái vỡ.
Với xuất huyết dưới nhện do nguyên nhân phình động mạch, bệnh nhân được kê thuốc để ngăn ngừa tình trạng hẹp động mạch khi chúng co thắt.
Nếu sưng não hoặc tụ máu não sau chấn thương đầu là nguyên nhân dẫn đến tai biến xuất huyết thì cần phải can thiệp phẫu thuật lấy khối máu tụ trong não để cầm máu, tránh chèn ép não và giảm áp lực nội sọ.
Với bệnh nhân xuất huyết não do nguyên nhân bị mạch máu dạng bột, việc điều trị sẽ tập trung xử lý các triệu chứng là chính. Chẳng hạn như ngăn phù não bằng manitol, thở máy, gối cao đầu, dùng thuốc bảo vệ tế bào não, đảm bảo tuần hoàn – hô hấp và nuôi dưỡng đầy đủ.
Khi bệnh nhân có rối loạn đông máu sẽ được xét nghiệm đánh giá khả năng đông máu để có phương pháp điều trị thích hợp. Tuyệt đối không dùng các thuốc kháng đông như Aspirin hoặc Plavix vì chúng làm tăng nguy cơ xuất huyết não.
Ngoài ra, bác sĩ sẽ ưu tiên điều trị nội khoa bằng các loại thuốc giảm nhẹ triệu chứng xuất huyết não như thuốc giảm đau đầu, thuốc trị động kinh giúp hạn chế cơn co giật, thuốc làm mềm phân và giảm táo bón, truyền dinh dưỡng và nước qua đường tĩnh mạch, dùng ống thông dạ dày khi bệnh nhân bị rối loạn nuốt,….
3.2. Phòng ngừa xuất huyết não
- Điều trị bệnh cao huyết áp bằng cách sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
- Giảm nồng độ cholesterol trong máu.
- Giảm cân nặng nếu đang thừa cân, béo phì.
- Kiểm soát bệnh tiểu đường, bệnh lý về gan, tim mạch,…
- Hạn chế tối đa rượu bia, thuốc lá, các chất cocaine vì có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết não.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh.
- Tập luyện thể dục thường xuyên, đều đặn.
- Mang vật đồ bảo hộ trong lúc tham gia giao thông, các hoạt động thể chất có nguy cơ gây chấn thương vùng đầu.
- Thiết lập lối sống lành mạnh hơn để giảm thiểu tai biến chảy máu não.
- Khám sức khỏe định kỳ ít nhất 6 tháng một lần để kiểm soát các yếu tố nguy cơ, ngăn ngừa nguyên nhân gây xuất huyết não.
4. Phòng ngừa và điều trị tai biến xuất huyết não bằng sản phẩm An Cung Trúc Hoàn
Đây là sản phẩm Đông dược được Lương y Nguyễn Quý Thanh kế thừa và hoàn thiện từ bài thuốc gia truyền hơn 300 năm của dòng họ Nguyễn Quý. An Cung Trúc Hoàn đã được chứng minh lâm sàng với hơn 1,000 người bệnh bị thiếu máu não, nhũn não, xuất huyết não đã có tiến triển khả quan chỉ sau 7 – 10 ngày sử dụng.
Những hoạt chất có trong An Cung Trúc Hoàn như alkaloid, saponin, adenosine, lingzhi-8 protein, lumbritin, adenine, choline, các vitamin và khoáng chất,… được tổng hợp từ 06 thành phần dược liệu tự nhiên là Trúc Hoàng, Sỏi Mật Bò, Nấm Lim Xanh, Ô Rô, Đảng Sâm, Địa Long có tác dụng:
- Phòng chống xuất huyết não: Điều hòa huyết áp, giảm cholesterol gây xơ vữa động mạch, sản sinh oxy máu và insulin tự nhiên, thúc đẩy cơ tim co bóp, bồi bổ thận và ngũ tạng để cơ thể khỏe mạnh toàn diện từ trong ra ngoài.
- Điều trị xuất huyết não: Bổ sung tế bào hồng cầu huyết sắc tố, kháng viêm, giảm phản ứng sưng đau, làm sạch lòng mạch não, dung giải sợi huyết bầm, tăng độ đàn hồi mạch máu, thúc đẩy tuần hoàn máu đến não và các chi yếu liệt, kích thích ăn ngon và ngủ ngon để cơ thể phục hồi tốt sau bệnh….
Có thể nói, An Cung Trúc Hoàn không những có khả năng ngăn ngừa và điều trị tận gốc các nguyên nhân gây bệnh xuất huyết não, mà còn giảm nhẹ những triệu chứng đột quỵ như đau đầu, choáng váng, mất tỉnh táo, buồn nôn ói, tê yếu tay chân,… Đồng thời thuốc hỗ trợ phục hồi các di chứng vận động, thần kinh sau tai biến để người bệnh có thể trở lại cuộc sống bình thường ở mức tối đa.
Khi đã hiểu rõ nguyên nhân vì sao bị xuất huyết não và mối nguy hiểm của chúng, các bác nên có kế hoạch bảo vệ sức khỏe ngay từ bây giờ bằng cách gọi cho Lương y Nguyễn Qúy Thanh theo số 0901.70.55.66 hoặc để lại thông tin trên website www.anhcungtruchoan.com.vn. Lương y Nguyễn Quý Thanh sẽ tư vấn miễn phí và đưa ra phác đồ điều trị tai biến xuất huyết não hay nhồi máu não một cách nhanh chóng, chuẩn chỉnh nhất.